Dzisiaj bardzo krótko o tym czym jest UX Design. Krótko, bo jest to bardzo, bardzo szerokie pojęcie, a odzywa się do mnie sporo osób z prośbą, o wytłumaczenie, o co w tym w ogóle chodzi.
Jak co poniedziałek, materiał znajdziecie również na kanale na YouTube, o tu:
Co to jest User Experience?
Jeżeli odpalicie w wyszukiwarce temat user experience dostaniecie całkiem sporo artykułów na ten temat. Między innymi ten na wikipedii:
całość wrażeń, jakich doświadcza użytkownik podczas korzystania z produktu interaktywnego.
W gruncie rzeczy nie opisałabym Wam tego inaczej – bo to po prostu całość doznań, emocji, wrażeń, jakie mamy, kiedy korzystamy na przykład ze strony internetowej lub aplikacji mobilnej.
Ja lubię jednak podejście szersze, mówiące o tym, że user experience to również ogół doświadczeń związanych z korzystaniem z produktu lub usługi. Nie zamykajmy się na produkty cyfrowe – odbieramy różne bodźce i wrażenia przy kontakcie nie tylko z komputerem i smartfonem. Niemniej jednak – mówiąc o user experiencie, mówimy o użytkowniku i jego doświadczeniach.
A co to jest UX Design?
Na czym zatem polega user experience design? No właśnie na „projektowaniu” tych doświadczeń. Rolą projektantów, którzy zajmują się UX’em, jest zbadanie potrzeb użytkowników, znalezienie potencjalnych problemów, z którymi muszą się zmagać i znaleźć na nie rozwiązanie. Co to oznacza w praktyce?
Wyobraźcie sobie, że chcecie zamówić pizzę przez internetowy portal. Co byście zrobili? Musicie oczywiście najpierw znaleźć tę stronę (może ktoś Wam ją polecił, może znaleźliście już ją sami). Chcecie sprawdzić menu, ale okazuje się, że najpierw musicie wypełnić formularz z danymi kontaktowymi, potem przeklikać się przez kilka zakładek, by na koniec okazało się, że już zaraz pokażemy Ci menu, ale najpierw to się zarejestruj. A jak już przejdziecie do zamawiania, to okazuje się, że nie można płacić kartą. Well thx.
Jesteście głodni, źli, podirytowani, bo chcieliście po prostu zjeść szybko pizzę, a strona zamiast rozwiązać Wasz problem, tylko go pogłębiła – bo straciliście czas i nerwy. A można było zaprojektować to inaczej – z myślą o tym głodnym użytkowniku, który szybko chce porównać elementy w ofercie i dokonać zamówienia. Bo problemem użytkownika nie jest chęć uzupełnienia wszystkich formularzy i zgód na wysyłkę ofert marketingowych. I zamknięcia wszystkich pop upów i zachęceń do polubienia fanpejdża). Jego potrzebą jest szybkie zaspokojenie głodu i w tym powinien pomóc mu serwis. I o to chodzi w UX Designie.
O odkrywanie potrzeb użytkownika. O szukanie problemów, z którymi się boryka. I o szukanie rozwiązań.
Kim zatem jest UX Designer?
W moim odczuciu to tak naprawdę każda osoba, która ma wpływ na decyzje związane z końcowym produktem. W praktyce są to zazwyczaj osoby lub całe zespoły, które zajmują się na wstępnym etapie badaniem potrzeb użytkowników, analizą biznesową, przekuwaniem tego na procesy, budowaniem architektury informacji, aż do przeniesienia tego na makiety, które graficy lub UI Designerzy przekształcają na atrakcyjne produkty i testowaniem użyteczności.
Czytając poprzednie zdanie, można odnieść wrażenie, że to całkiem spory zakres zadań. Bo tak faktycznie jest – dlatego oczekiwanie, że wykona to jedna osoba, jest praktycznie niemożliwe. Stąd w firmach znajdziecie osoby, które są badaczami – zajmują się przygotowywaniem badań, tworzeniem scenariuszy do nich, prowadzeniem ich z użytkownikami i analizą wniosków wraz z tworzeniem rekomendacji do dalszych prac.
Znajdziecie też analityków, projektantów i architektów informacji, którzy rekomendacje badaczy i założenia biznesowe przekuwają w pierwsze koncepty i zarysy produktu. Opracowują niezbędne funkcje i układają ścieżki użytkowników w spójną całość, tworzą mapy funkcji, organizują treść tak, by użytkownik rozumiał, co może zrobić np. w aplikacji i przekładają to na pierwsze makiety.
Takie makiety można już testować z użytkownikami, by w miarę szybko odnaleźć jakieś błędne założenia lub potencjalnie problematyczne miejsca. Makiety i prototypy są kolejno przekładane na interfejsy (które projektują graficy), a developerzy sprawiają, że zaczynają żyć. Na każdym z tych etapów pojawić się powinien ktoś, kto może wspomóc swoimi kompetencjami zespół z zakresu UX Design, ale spotyka się też po prostu specjalistów, którzy mają po prostu z tego zakresu wiedzę. I tak, bardzo często spotkacie grafików, którzy budują również makiety i potrafią je przetestować. Lub front-endowców, którzy mocno interesują się również UX. Nie ma więc jednej, właściwiej recepty na wzorowego UX Designera.
Jak więc zostać tym UX Designerem?
Jak w takim razie znaleźć pracę w tej branży, skoro nie do końca wiadomo, kim ten UX Designer powinien być?
Jeżeli nie pracowaliście w ogóle w niczym związanym z projektowaniem lub rozwojem produktu macie tak naprawdę sporą zagwozdkę – zapewne ciężko jest wybrać część, która potencjalnie może Was zainteresować. Dlatego polecam po prostu sięgnąć po ogólne kursy lub książki traktujące temat przekrojowo (choćby te ze stajni Smashing Magazine, które lekko wprowadzają w całe zagadnienie). W połączeniu z artykułami i blogami tematycznymi powinniście zbliżyć się do zagadnienia na tyle dobrze, by poczuć, w którą stronę chcecie iść bardziej – czy będą to badania, czy raczej projektowanie.
Najlepszym ze sposobów jest po prostu znalezienie firmy, która mocno siedzi w obszarze UX i zatrudnienie się tam na jakimś stanowisku juniorskim, wbić się na jakiś staż lub praktyki. Nic nie da Wam tyle, jak możliwość uczenia się od bardziej doświadczonych osób i na prawdziwych, żywych przykładach. Bo mimo wszystko warto pamiętać, że wiedza akademicka to jedno, a praktyka to drugie.
Teoria kontra praktyka
To też w zasadzie mógłby być osobny temat, ale warty nakreślenia na początku. W czasie etapu poszukiwań i nauki o UX z pewnością przeczytacie wiele opracowań związanych z opisem doskonałych procesów, iteracyjnych testów z użytkownikami i tak dalej. Warto mieć na uwadze, że teoria to teoria, a w praktyce bywa różnie. Nie znaczy wcale, że źle. Po prostu proces pracy i rozwoju produktu z uwzględnieniem UX bywa różny i wiele zależy od typu projektu, na jakim się działa. I to czyni całe zagadnienie jeszcze ciekawszym, bo praca nad UX jest dynamiczna i zależna od kontekstu.
Zaciekawieni tematem? Jeżeli chcielibyście znaleźć tu, czy na kanale, więcej zagadnień związanych z UX Design, to dajcie znać! Wasz feedback jest dla mnie bardzo ważny, czy przez rzucone lajki, czy komentarze pod wpisami. Dajecie mi pogląd na to, w jakim kierunku rozwijać to miejsce.